“Mannen van de speciale eenheden zijn uitzonderlijke mannen voor uitzonderlijke omstandigheden. Zij staan bekend om hun rustige professionaliteit, veelzijdigheid, zware training en hun vermogen allerlei speciale operaties te kunnen uitvoeren; van lange afstandsverkenning, via sabotageacties diep in vijandelijk gebied, tot aan het opsporen en veilig terugbrengen van neergeschoten eigen vliegers”.
Steeds meer NAVO landen zien een toenemende rol weggelegd voor speciale eenheden, die afwisselend worden aangeduid als commando’s, Special Forces, Rangers, Special Operators of Green Barets. Speciale eenheden kunnen een passend antwoord geven op onconventionele bedreigingen van niet-statelijke agressors, terroristische organisaties, misdaadsyndicaten, drugskartels en extremistische groeperingen, die in het schemergebied tussen oorlog en misdaad opereren. Dit schrijft Armex, het onafhankelijke Defensiemagazine.
Maar er komt nog meer bij kijken: vergaren van inlichtingen, per parachute achter vijandige linies worden neergelaten en het aldaar aanvallen en saboteren van zeer belangrijke doelen zoals commandoposten en communicatiecentra, persoonsbeveiliging, terreurbestrijding, psychologische operaties, het verlenen van bijzondere militaire steun aan bondgenoten of het opleiden van guerrilla-eenheden. Kortom alle vormen van ‘onconventionele oorlogvoering’. Elk land in de wereld kent wel een soort van speciale eenheden.
Het huidige Israëlische leger kent vijf soorten speciale eenheden:
-De grootste zijn de Sayeret verkenningseenheden van het leger. Elke brigade, tankbataljon en pantsergeniecompagnie heeft een eigen Sayeret. Zij staan in de voorste aanvalslinie en hebben speciale kennis van explosieven. Zij zijn getraind in contraterrorisme tactieken en opereren ook buiten de grenzen van Israël. Velen van hen bereiken later de officiersrangen.
-De tweede groep zijn de antiterreureenheden, die tot taak hebben terroristen in de ‘bezette’ gebieden te identificeren, op te sporen, te doden of gevangen te nemen. Leden van deze eenheden opereren doorgaans verkleed als Arabieren en mengen zich zo onder de Arabische bevolking ten einde hun gevaarlijke taak uit te voeren.
-Dan is er een verkenningseenheid van het legerhoofdkwartier, de Generale Staf, genaamd Sayeret Mat’kal, opgericht in 1959. Zij werkt samen met de Israëlische militaire inlichtingendienst en is te vergelijken met de Britse Special Air Services (SAS). Leden werden onder andere ingezet in Entebbe (Oeganda) bij de reddingsoperatie van gijzelaars in 1976. Bij deze operatie kwam overigens de broer van ex-premier Nethanyahu om. Alles wat zij doen valt onder de militaire censuur.
Ook in andere gevallen waarbij El-Al vliegtuigen werden gekaapt door PLO terroristen, kwamen zij in actie.
-De Israëlische marine heeft zijn eigen speciale eenheid: Flotilla 13. Hun enige bekende wapenfeit is een mislukte overval op een Hezbollah bolwerk in september 1997 in Zuid-Libanon, waarbij enkele Israëlische commando’s het leven lieten.
-De vijfde soort speciale eenheid is de Sayeret Egoz, die voornamelijk actief is in Zuid-Libanon. Gebruikmakend van hun nauwkeurige kennis van het terrein is hun opdracht om hinderlagen te leggen langs infiltratieroutes van de islamitische terreurorganisatie Hezbollah.
Naast de vijf verkenningseenheden van het leger heeft de Israëlische politie een eigen verkenningseenheid die in 1974 werd opgericht, de Ya’ma’m, de Special Police Unit. Zij houdt zich bezig met het redden van gijzelaars en taktieken van contra-terrorisme in samenwerking met de geheime dienst Shin Beth. Zodoende werd een aantal kopstukken uit de PLO en de Hamas opgepakt.
Ook Arabische landen als Jordanië, Egypte, Irak en Syrië hebben hun eigen speciale eenheden en krijgen volgens Jane’s Intelligence Review steeds meer taken toebedeeld. De verhouding tussen Israël en de Arabische landen lijkt er met dit soort ontwikkelingen niet vrolijker op te worden.
