Met het aantreden van Tony Blair tot premier van Engeland lijkt voor velen een nieuw tijdperk in de Britse politiek in te luiden. Blair die vele veranderingen aangekondigd heeft blijkt lid te zijn van een geheime adviesraad van de Britse vorstin, de Privy Council. Dit geheime gremium dat zelden in het nieuws komt, kan belangrijke politieke beslissingen nemen zonder het Lager-en Hogerhuis te hebben geraadpleegd.
De Privy Council houdt er een eigen staf op na, maakt geen deel uit van het parlement en is er ook geen verantwoording aan schuldig. De Privy Council wordt voorgezeten door de koningin en een minister met de titel van Lord President of the Council. De Privy Council is het politieke toporgaan van het Britse rijk.
Formeel is de Britse koningin nog steeds staatshoofd van 17 landen. Lid zijn van de Privy Council is alleen voorbehouden aan de hoogste leiders van het Britse imperium en aan de absolute vertrouwelingen van het Britse koningshuis.
Het dagblad ‘The Guardian’ meldde meteen na de benoeming van Blair, dat de top van het Britse imperium dat de zaken in het land runt, er niet aan denkt om ook maar een centje macht af te staan.
Op 3 mei jl. ontmoette Blair de Britse koningin samen met zijn nieuw benoemde ministers in de Privy Council die bij deze gelegenheid eveneens benoemd werden tot leden van deze raad. De dag ervoor hadden zij trouw gezworen aan de koningin.
De Privy Council telt ongeveer 390 personen, die lid zijn voor het leven. Deze raad is een instrument voor uitvoering van de exclusieve rechten (prerogative powers) van de Britse koningin.
Volgens ‘Burke’s Peerage and Baronetage’ heeft de koningin de volgende rechten: Zij alleen kan, indien zij wil, de oorlog verklaren; zij heeft, als opperbevelhebber van het leger, het recht om de hoogste officieren te benoemen en te ontslaan; zij kan het parlement en de premier naar huis sturen; zij kan naar believen de noodtoestand afkondigen; zij kan rechters en de leden van de hoogste colleges van staat benoemen en ontslaan; zij alleen kan verdragen sluiten; zij alleen kan Anglicaanse aartsbisschoppen, bisschoppen en andere hoge kerkleiders kiezen en benoemen.
Door middel van ‘Orders in Council’ en ‘Orders of Council’ heeft de Privy Council een machtsinstrument in handen om onder meer de High Sheriffs van de graafschappen van Engeland en Wales te benoemen en aan te stellen. Er is sprake van een oncontroleerbare en parallelle wetgeving in het land. De belangrijkste wetten die gelden voor Noord-Ierland gebaseerd op de ‘Orders in Council’, die worden uitgevaardigd door de Privy Council.
Leden van de Privy Council zijn onder andere leden van het Hogerhuis, de leden van het kabinet, de meeste leiders van de oppositie in het parlement, de leiders van de Anglicaanse kerk, de belangrijkste zakenlieden en topbankiers van de Londense City. Ook andere leden van het koninklijk huis, zoals prins Philip en prins Charles zijn lid, evenals John Major, tot voor kort in zijn hoedanigheid als premier en als First Lord of the Treasury. Tony Blair is sinds juli 1994 lid van de Privy Council.
Anthony Wedgwood Benn van de Labour Party zei ooit: “Alle leden van de Privy Council moeten een eed van trouw afleggen aan de koningin. Zulke eden zijn de basis van de mythe dat het Britse imperium een ‘constitutionele monarchie’ vertegenwoordigt”.
Het land kent zelfs geen geschreven grondwet waar rechten voor burgers staan beschreven. Wat belangrijk is, zijn eden van trouw aan de koningin.
De 17 landen waarvan koningin Elizabeth formeel staatshoofd is, hebben eveneens hun eigen Privy Council. Conrad Black, hoofd van de Hollinger Corporation, uitgever van o.a. Jerusalem Post en tal van Amerikaanse kranten, is lid van de Canadese Privy Council. Het was op zijn landgoed waar vorig jaar de Bilderberg conferentie werd gehouden.
